كوك سنتور (قسمت اول)

کوک سنتور(قسمت اول)

1-آموزش کوک سنتور به طریقه ی سنتی(با تکیه بر گوش):          

 کار و تمرین بر روی اصوات تا گوش هنرجو قادر به تشخیص صدای درست شود. این روش البته مستلزم صرف وقت زیادی است و کار و انرژی فراوان را هم از طرف معلم و هم از طرف شاگرد نیاز دارد.

در این روش که بعد از چند سال میسر خواهد شد هنرجو باید با تمام دستگاه ها و آوازها آشنایی کامل داشته باشد. و البته واضح است که هیچ هنرجویی در هیچ رشته ی سازی در اوایل کار یعنی هنوز تا وقتی که با صدا ها از طریق درست ضربه زدن به سیم و نواختن آهنگ آشنا نشده معلم قادر به تدریس کوک نخواهد بود به ویژه در مورد ساز سنتور.

2- استفاده از تیونر برای کوک سنتور:

 مقامها و فواصلِ موسیقیِ ایرانی را بر مبنای تشخیص گوش می توان دقیق شناخت و کوک کرد و دستگاه های کوک موجود (تیونر) قادر نیستند که فواصل دقیق کوکهای گامهای ایرانی را بدهند.

اما برای هنرجویان مبتدی ودر صورت کم بود وقت از طرف استاد برای کوک سنتور   تیونر بهترین وسیله برای کوک کردن می باشد.که با اندکی دقت می توان کوک دستگاه مورد نظر را تا حدودی بدست آورد(اگرچه کوک کردن با تیونر دقت کامل و لازم را نمی دهد اما چاره ای جز این وجود ندارد ضمن اینکه این نوع کوک کردن  نیز  خود به خود باعث تقویت گوش در شناخت صداهای موسیقی و گامها و فواصل می شود).

طریقه کوک کردن:

ابتدا لازم است حروف لاتین معادل نت های موسیقی را بشناید:

دو:C    ر:D   می:E    فاF:    سل:G    لا:A    سی:B

بکار : محل اصلی نُت
بِمُل: نیم پرده (2/1) پائین تر از جای اصلی
دیِز: نیم پرده بالاتر از جای اصلی نت

کُرُن: ربع (4/1) پرده پائین تر از جای اصلی

تنظیم تیونر

میزانِ فرکانس (Hz) تیونر ها قابل تنظیم هستند . پیشنهاد می شود تیونر را بر روی 435 هرتز تنظیم کنید به این دلیل که شما در ابتدای کار و تجربه کردن کوک سنتور هستید و نبود مهارت لازم می تواند منجر به پاره شدن سیمهای سنتور بشود ولی با تنظیم بر روی 435 این احتمال کاسته می شود و درصدی از خطای شما را پوشش        می دهد.استاندارد تنظیم 440 است.ولی بیشتر از440 نیز انتخاب  می کنند.

بعضی از تیونر ها حق انتخاب علامت بمل یا دیز را به شما می دهند، شما روی علامت بمل تنظیم کنید. اگر تیونر شما چنین انتخابی نداشت لازم به تنظیم آن نیستید. 

 برخی از تیونرها نت پایه ی آنها قابل تغییر است، شما بر روی نت دو (C) تنظیم کنید.(این علامت در مرکز تیونر واقع است(

توضیح اینکه اگر تیونر شما از نوعی است که دارای علامت کرن می باشد بهتر است از آن برای کوک ربع پرده ها استفاده نکنید چرا که این علامت به شما ربع پرده ی گامهای عربی را می دهد نه فاصله ربع پرده ی ایرانی. برای کوکِ ربع پرده ها با توجه به راهنمایی که در ادامه مطلب آمده است احتیاجی ندارید که حتماً از تیونری استفاده کنید که دارای ربع پرده یعنی علامت کرن با شد بلکه با تیونر های معمولی که فقط دارای این دو علامت (دیز و بمل) هستند نیز قادر به کوک خواهید بود.

کوک دستگاه شور:

سیمهای زرد(پوزیسیون اول): از خرک اول تا نهم:
می کرن - فا بکار - سل بکار - لا کرن - سی بمل - دو بکار - ر کرن می بمل - فا بکار

.سیمهای سفید (پوزیسیون دوم): از خرک اول تا نهم:

می کرن - فا بکار - سل بکار - لا کرن - سی بمل - دو بکار –

 ر بکار- می بمل - فا بکار

سیمهای سفید پشت خرک(پوزیسیون سوم):

 از خرک اول تانهم:می کرن - فا بکار - سل بکار - لا بمل - سی بمل  دو بکار - ر بکار - می بمل - فا بکار.

این توضیحات مقدماتی هستند که شما جهت کوک به آن ها نیاز خواهید داشت.

با تشکر از سایت  www.harmonytalk.com